Niedawno bo 28 września obchodziliśmy Światowy Dzień Jabłka. Wykorzystałam ten fakt i swoją nieodpartą ciekawość i wybrałam się do jednego z gospodarstw produkujących fantastyczne polskie jabłka, aby porozmawiać o ich zbiorach oraz produkcji.
Jabłka są idealnym uzupełnieniem naszej zdrowej diety i pomysłem na zdrową przekąskę. Średniej wielkości owoc dostarcza naszemu organizmowi 75 kcal, znajdziemy w nim witaminy A i C, przeciwutleniacze, potas, wapń i magnez i około 25 gramów węglowodanów, z czego około 4 g pochodzi z błonnika. To dlatego jabłka nie powodują szybkiego wzrostu poziomu cukru we krwi, a obecność błonnika powoduje uczucie sytości po jego zjedzeniu.
Polska jest największym w Europie i trzecim na świecie producentem jabłek oraz jednym ze światowych liderów w ich eksporcie. Dzięki możliwości przechowywania tych owoców świeżymi jabłkami cieszymy się dziś przez cały rok, ale to właśnie jesień jest momentem kiedy na rynku dostępne są świeże, dopiero zebrane owoce, z których warto przygotować przetwory domowe, soki czy pyszne ciasta. Co roku przybywa nowych pomysłów na wykorzystywanie jabłek. Od kilku lat w sklepach dostępne są soki ze świeżych jabłek w kilkulitrowych kartonach, coraz częściej robimy lub kupujemy także jabłka suszone, chipsy z jabłek, cydry a nawet jabłka kiszone w dużych słojach. Z takimi i innymi pomysłami na przepisy z jabłkami będę do Was jeszcze wracała tej jesieni.
WIZYTA W GOSPODARSTWIE W WARCE
Największą przyjemnością podczas przygotowywania materiałów do tego wpisu była moja wizyta w jednym z gospodarstw w Warce, które od ponad xx lat zajmuje się uprawą jabłoni i produkcją jabłek. Podglądanie pracowników podczas zbiorów, jabłka zjedzone prosto z drzewa, mnóstwo pytań i wiedzy którą wyniosłam z tego spotkania i spaceru z Pawłem po jego rodzinnym gospodarstwie.
Obecnie w tych sadach uprawiane są trzy odmiany jabłek: zielone Golden Delicious, czerwone Szampion i Wilton’s Star – Red Jonaprince Select. Wymiana nasadzeń następuje co 11-12 lat, wówczas w miejsce usuniętych drzew sadzi się nowe rośliny, używając najczęściej materiału szkółkarskiego odmian aktualnie poszukiwanych przez odbiorców. Drzewka są wypielęgnowane a jabłka takie, jakich dawno nie widziałam w żadnym sklepie czy na targu. Na moje pytanie gdzie sprzedają swoje zbiory padła odpowiedź, że za granicę. Nie dziwi mnie jednak ten fakt, skoro corocznie około miliona ton polskich jabłek jest eksportowanych do wielu krajów świata. Polacy zjadają tylko około 0,5 mln ton.
Jabłka zbierane są tu od razu do skrzyń transportowych tzw. skrzyniopalet, gdzie trafiają bezpośrednio po zerwaniu. Tu ma znaczenie wszystko, liczy się wielkość owoców (jest to skrupulatnie kontrolowane podczas zbiorów), ale także delikatne przesypywanie jabłek do skrzyni aby nie uszkodzić owoców już na tym etapie. W trakcie zbioru usuwane są też owoce „niedoskonałe” z wadami skórki, przerdzewieniami w zbyt dużej ilości, obite lub ze śladami chorobowymi.
ODMIANY POLSKICH JABŁEK
Poniżej opisałam dla Was najbardziej popularne i najczęściej dostępne w sprzedaży polskie jabłka. W opisie odmiany przytaczam Wam najważniejsze kwestie oraz sposób wykorzystania jabłek danej odmiany w naszych domowych kuchniach. A na koniec wpisu znajdziecie dodatkowo podręczną ściągawkę do pobrania na komputer lub telefon z wszystkimi odmianami jabłek. Wykorzystacie ją podczas zakupów 🙂
GALA
Jabłka Gala są średniej lub małej wielkości, ich skórka jest gładka i lekko błyszczy. Jabłko chrupiące, bardzo soczyste, o słodkim smaku i aromacie. Jabłko do spożycia na surowo lub do sałatek.
LIGOL
Ta odmiana posiada owoce o dużej i bardzo dużej wielkości. Skórka jest mocna, błyszcząca i lekko tłusta w dotyku. Jabłka mają jaskrawoczerwony rumieniec. Jabłka Ligol są kruche, bardzo soczyste i mają słodko-kwaskowaty smak. Nadają się jedynie do jedzenia na surowo oraz do sałatek.
LOBO
Jabłka Lobo są kuliste, spłaszczone, lekko stożkowate. Mają gładką, błyszczącą, zielonożółtą skórkę, z ciemnokarminowym rumieńcem pokrywającym niemal całą powierzchnię jabłka, a dodatkowo słaby nalot woskowy. Owoce są średniej wielkości. Jabłka są soczyste i kruche, o słabym aromacie i kwaskowato-słodkim smaku. Nadają się do jedzenia na surowo, deserów i przetworów – można z nich przygotować musy i marmolady.
GLOSTER
Owoce Gloster są duże, stożkowate i prawie w całości pokryte karminowym rumieńcem. Mają charakterystyczny słodko-kwaśny smak i drobnoziarnisty zielonkawy miąższ.
Owoce Gloster nadają się do zjadania na surowo, a także do sałatek owocowych i ciast. Ich miąższ bardzo powoli ciemnieje.
SZAMPION
W sprzedaży często można spotkać się również z nazwą Champion, jednak nie jest to prawidłowa forma pisowni tej odmiany. To zwykle duże jabłka o lekko wydłużonym kształcie i żółto-czerwonej skórce. Mają bardzo słodki smaki i aromat zbliżony do gruszki. Nadają się do bezpośredniego spożycia oraz przygotowania przetworów, takich jak musy, soki, przeciery, dżemy i konfitury.
ANTONÓWKA
To stara i tradycyjna polska odmiana jabłek, niezwykle lubiana w naszych domach. Antonówka ma jasnożółty kolor i błyszczącą gładką skórkę. Owoce są duże i pachnące, z lekko kwaskowatym miąższem, który staje się kruchy podczas przechowywania ich w chłodnym miejscu. Nadaje się do jedzenia na surowo, ale dużo częściej wykorzystujemy ją do soków, szarlotki oraz przetworów typu dżemy i konfitury.
SZARA RENETA
Bardzo stara odmiana jabłek, które ma charakterystyczną matową, szaro-oliwkową skórkę. Mają charakterystyczny winny posmak i jasnozielony miąższ. To jabłka doskonałe do szarlotki, ale sprawdzą się również jako jabłkowe chipsy w formie wysuszonych plasterków.
CORTLAND (KORTLAND)
Jabłka Cortland mają zieloną cienką skórkę z karminowym rumieńcem i biały soczysty miąższ. Są słodsze od odmiany Lobo, mają wyraźny winno-korzenny posmak. To jabłka idealne do spożycia na surowo, oraz do przygotowania przetworów z jabłek.
KOSZTELA
Odmiana zimowa jabłek, jednak często zbierana wcześniej i serwowana jako bardzo kwaśne i twarde jabłko. Kwaśne wcześniej zebrane jabłka można przechowywać w chłodzie kilka miesięcy, aż nabiorą słodkiego, bardzo charakterystycznego smaku. Jabłka są bardzo delikatne, łatwo się obtłukują i szybko sinieją. Najlepiej smakują na surowo, ale często wykorzystywane są też do przetworów. Można z nich zrobić kompoty, dżemy i musy do szarlotek.
MALINOWA OBERLANDZKA (ZWANA POTOCZNIE MALINÓWKĄ)
Te jabłka charakteryzuje jednobarwny malinowy kolor z delikatnym fioletowym rumieńcem i smukły kształt. Miąższ malinówki jest biały, bardzo soczysty i chrupki. W smaku to jabłko posiada nutę truskawkową i malinową i niezwykle intensywny zapach. Owoce Malinówki nadają się do jedzenia na surowo, do ciast i suszenia oraz na sok.
RUBIN
Jabłka odmiany Rubin rozpoznasz po dużej lub bardzo dużej wielkości i pomarańczowym zabarwieniu. Rubiny to jabłka soczyste, słodkie o nieco winnym smaku. Idealne jabłko deserowe, do jedzenia na surowo.
DELIKATES
Delikates ma drobnoziarnisty, bardzo kruchy biały miąższ i gładką zielono-żółtą skórkę z dużym czerwonym rumieńcem. Owoce należą do większych o idealnie kulistym kształcie. Jabłko wykorzystywane w kuchni w praktycznie każdy sposób, idealnie smakuje zarówno na surowo, jak i w postaci szarlotki.
PAULARED
Mają kremowy biały bardzo smaczny miąższ i woskowy nalot na skórce. Świeżo po zerwaniu są twarde, ale wraz z przechowywaniem miękną co jest dla nich charakterystyczne. Odmiana najlepiej sprawdza się do jedzenia na surowo.
PAPIERÓWKA
Papierówka to stara polska odmiana jabłek o jasnym żółtym zabarwieniu. Ich smak na początku jest kwaśny w miarę dojrzewania staje się słodszy i tak lubiany. Pierwsze papierówki zbierane są już w lipcu. Łatwo się obijają, dlatego jest trudna w transporcie. To jabłka do jedzenia na surowo, idealne na szarlotkę, kompoty i przetwory z jabłek. Trzeba je przetwarzać bardzo szybko.
JONAGOLD
Jabłka Jonagold są duże lub nawet bardzo duże, o charakterystycznej zielono-żółtej barwie z czerwonym rumieńcem. Miąższ jest bardzo soczysty, nieco kwaskowaty o lekko zielonkawym kolorze. Jabłka Jonagold nadają się do jedzenia na surowo, jak również do pieczenia, gotowania, duszenia i smażenia. Można je dodawać do sałatek, a nawet zamrażać.
GOLDEN DELICIOUS
Owoce Golden Delicious mają średnią wielkość i stożkowaty kształt. Skórka posiada zielonkawożółtą lub żółtą barwę, jest błyszcząca i często ordzawiona. Owoce Golden Delicious mają kremowo-żółty miąższ, winno-słodki smak. Jabłka są aromatyczne i soczyste. Nadają się do jedzenia na surowo (odmiana wybitnie deserowa) oraz na przetwory.
WILTON’S STAR – RED JONAPRINCE SELECT
Ta odmiana posiada bardzo twardy i silnie zwarty miąższ o kremowo- żółtym kolorze i bardzo słodkim smaku z delikatną nutą kwasowości. Nadają się do jedzenia na surowo jak również do pieczenia i gotowania. Doskonale nadają się także do sałatek.
ŚCIĄGAWKA DO POBRANIA
Tak jak obiecałam mam dla Was ściągawkę z odmian jabłek, idealną do zapisania sobie w telefonie lub na dysku komputera. Od dziś łatwiej Wam będzie wybrać idealną odmianę jabłek do bieżących potrzeb. Grafikę można pobrać w trzech formatach, wystarczy Kliknąć wybrany poniżej link:
- Wpis na blogu powstał w ramach kampanii „CuTE: Kultywowanie smaku Europy”. To kampania informacyjno-promocyjna prowadzona w latach 2019-2021 przez FruitVegetablesEUROPE (EUCOFEL) – Europejskie Stowarzyszenie Handlu Owocami i Warzywami. Jej celem jest zwiększenie wiedzy konsumentów na temat metod uprawy oraz właściwości europejskich owoców i warzyw. Polskim partnerem projektu jest Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw (KZGPOiW).
Polska jest światowym liderem w eksporcie jabłek, produktu, który stał się prawdziwym symbolem gospodarki naszego kraju, będącego w latach 2016-2019 trzecim producentem owoców i warzyw w UE, zaraz po Hiszpanii i Włoszech. To właśnie polskie jabłka, ich właściwości, wartości zdrowotne oraz metody uprawy, są przedmiotem działań informacyjno-promocyjnych, które prowadzone są w pięciu krajach: Polsce, Niemczech, Francji, Hiszpanii i Grecji. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
fruitvegetableseurope #CuTE #polskiejabłka #zdrowejabłkozPolski
Więcej informacji o kampanii „CuTE: Kultywowanie smaku Europy” dostępnych jest w oficjalnym serwisie projektu, prowadzonym również w języku polskim:
https://www.fruitvegetableseurope.eu/pl/.
4 comments
Mam w spadku po dziadku starą umierającą jabłonkę dającą niezwykle słodkie, soczyste i lekko gruszkowe w posmaku jabłka. Próbowałem ustalić po owocu odmianę. Dzięki opracowaniu i obrazkom próbowałem ustalić odmianę. Chyba się nie uda. Ale opracowanie i tak znakomite i pomocne.
Jest jeszcze mnóstwo odmian rzadszych, takich nie ujęłam w zestawieniu bo nie często możemy je kupić. Życzę powodzenia 🙂
Super artykuł! Często kupując jabłka stoję w sklepie i zastanawiam się co moja żona miała na myśli pisząc mi na liście „jabłka do szarlotki”. Teraz już przynajmniej wiem jakie jabłka kupować 🙂 A te „ściągwki”… cudo! Dziękuję!
Szkoda tylko, że pożyczyliście sobie cały artykuł na swój serwis, kradnąc moją treść i wiele godzin pracy. Ale wyciągnę konsekwencje z tego tytułu!